Zioła

Bez czarny / Sambucus nigra

Występowanie

Opis zioła

• Bez czarny jest stosowany w przebiegu przeziębień jako lek napotny oraz wzmagający funkcję wydzielnicze oskrzeli.
• W lecznictwie wykorzystuje się kwiaty i jagody czarnego bzu.
• Kwiaty zawierają olejki eteryczne o dużej zawartości wolnych kwasów tłuszczowych.
• Jagody czarnego bzu zawierają również cukry, kwasy owocowe, witaminę C i kwas foliowy. Wszystkie te składniki mają działania napotne oraz wykrztuśne. 

Wygląd

• Czarny bez osiąga nawet 7 metrów wysokości.
• Jako drzewo-krzew jest uznawany za chwast.
• Ma liść lancetowaty, krótkoogonkowy, o drobnych piłkowanych brzegach.
• Kwiat kremowy, pięciopłatkowy, drobny o dużych baldachach.
• Kwiat ma bardzo intensywny i duszący zapach, kwitnie w maju.
• W sierpniu ukazują się niewiele granatowe jagody. Młoda kora bzu jest zielona. Z wiekiem staje się szara i jasnobrunatna. 

Właściwości

• Kwiat jest stosowany jako środek rozgrzewający, napotny, moczopędny oraz wykrztuśny.
• Napar stosuje się we wszystkich formach przeziębienia, kaszlu, katarze, zaflegmieniu płuc.
• Owoc bzu zawiera bardzo dużo białka (17,7 g na kg)  i działa rozwalniająco, napotnie , moczopędnie i rozkurczowo. Stosuje się go w niestrawności, żółtaczce, nerwicy, w stanach zapalnych żołądka, w biegunkach, zaparciach i kamienicy nerkowej.
• Korę z bzu stosuje się jako środek moczopędny i napotny w obrzękach i niedomodze nerek.
• Odwar poprawia skład soków żołądkowych.
• Korzeń stosuje się także przeciw otyłości gdyż ma działanie oczyszczające.
• W zewnętrznym stosowaniu wykorzystuje się napar z liści i kwiatów na okłady przy wrzodach, do płukania gardła. Stosuje się tez okłady na reumatyczne zapalenia.
• Z owocu czarnego bzu czasem robi się powidła. Takie konfitury maja właściwości moczopędne, często stosowane u dzieci likwidują moczenie się w nocy i pobudzają czynność nerek.
• Napar z kwiatu służy też do inhalacji, co pomaga również w przewlekłych nieżytach dróg oddechowych i natarczywym kaszlu.

Przeciwwskazania i możliwe działania uboczne

• Jak na razie nie ma żadnych wzmianek dotyczących przeciwwskazań w stosowaniu bzu czarnego. 

Na podstawie

• Mayer J. G., Uehleke B., Saum K., Zioła Ojców Benedyktynów. Mieszanki i leczenie, Warszawa 2004, s. 172.
• Poprzęcki W., Ziołolecznictwo, Warszawa 1989, s. 101.