Jasnota biała / Lamium album
08.09.2014
Gdzie naturalnie rośnie
Występuje w dużej części umiarkowanej strefy Europy, z wyjątkiem południa. Rośnie często przy drogach, płotach, żywopłotach, w lasach i na wysypiskach, preferuje glebę żyzna i nawożoną.
Ogólny opis zioła
-
Jasnota biała wyglądem bardzo przypomina pokrzywę lecz ma dzwonki w których zbiera się słodkawy płyn.
-
Czasem jest też nazywana głuchą pokrzywą. Ma właściwości wykrztuśne.
Wygląd
-
Jest to bylina bez nieprzyjemnego zapachu o wysokości 20 - 80 cm, u nasady lekko rozgałęziona, troszkę owłosiona.
-
Posiada krótkie kłącze z rozgałęzionymi odnogami. Łodygę ma czworokanciastą, grubawą, ulistnioną.
-
Liście na ogonkach, obustronnie luźno owłosione, jajowate, zakończone spiczasto.
-
Wielkie, żółtawo białe kwiaty mają symetrię grzbiecistką i rosną w gęstych kółkach wokół łodygi, ułożone są piętrowo.
-
Kielichy kwiatów są zrośnięte, z rzadka owłosione, u nasady często fioletowe.
Właściwości / działanie lecznicze
-
Młode liście i pędy cenione są jako jarzyna, szczególnie w Szwecji i w północnych Niemczech.
-
Z ugotowanych na miękko korzeni robi się sałatkę.
-
Jako surowiec leczniczy wykorzystuje się białe kwiaty rośliny, które zawierają przede wszystkim garbniki, irydy i różne kwasy, flawonoidy i substancje śluzowate.
-
Składniki mają działanie przeciwzapalne, ściągające, powstrzymujące procesy wydzielnicze i zagęszczające tkankę.
-
Naukowo uznane jest zastosowanie wewnętrzne kwiatów jasnoty białej na nieżyty górnych dróg oddechowych,a także zewnętrznie na lekkie stany zapalne błon śluzowych jamy ustnej i gardła.
-
Jasnotę stosuje się jako środek wspomagający przy zaburzeniach menstruacyjnych i upławach. Jest też uważany za środek wzmacniający macicę u młodych dziewcząt.
Przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne
Na podstawie
-
Grau J., Jung R., Munker B., Zioła i Owoce leśne, Warszawa 1996, s. 124, 257.
-
Mayer J. G., Uehleke B., Saum K., Zioła Ojców Benedyktynów. Mieszanki i leczenie, Warszawa 2004, s. 122.